دیوار سبز

دیوار سبز یا گرین وال دیواری است که بخشی ازآن یا تمام آن دارای پوشش گیاهی است. دیوارهای سـبز مبتنی برشرایط ممکن است در محیط داخل یا خارج از ساختمان نصب گردند.

هم چنین تکنیک‌ها وروش های مختلفی وجـود دارد که می‌توان دیوارهای سبز را در ابعادهای متفاوت به منظور فضاسازی محوطه داخلی یا نمای بیرونی ساختمان ایجاد کرد.

تاریخچه

تلفیق معماری با طبیعت و گیاهان یک ایده جدیدی نیست بلکه از زمان‌های اولیه منظرهای طبیعی وساخته شده با بناهای شهری در هم آمیخته شدند. فضاهای سبــز طراحی شده هم‌زمان با شــکل‌گیری دغدغه‌های انسان در مورد معمــاری نیزپدیدار گشت.

دیوارهای شیبدار زیگورات نانا، که ۲۱۰۰ سال قبل از میلاد مسیح ساخته شد،بادرختان وبوته‌ها پوشیده شده بود.

باغ های  افسانه‌ای بابل، که شامل بام باغ‌های باشکوه و باغ‌های پلکانی بوده‌اند،نخستین نمونه شناخته شده ازبام‌ها و دیوارهای سبز می‌باشندکه بین قرون ۸ و ۱۰ قبل از میلاد ساخته شدند.قدمت دیوارسـبز متعلق به ۶۰۰ سال قبل ازمیلاد و باغ‌های متـــعلق به بابل  بر می‌گـــردد.

دیوار سبز توسط استنلی هارت در دانشگاه ایلینوینز اورابا شامپاین در ســال‌های ۱۹۳۸–۱۳۹۱ اختراع شد. اخیراً مفهوم دیوار سبز با رشد ونمو گیاهان در آب‌های مغذی و معدنی برای تقویت نوآوری فناوری مورد استفاده بزرگ‌تر شده‌ است.

در سال ۲۰۱۲، بزرگترین دیوار سبز ۲۷۰۰ مترمربع را پوشــش می‌داد و در مـــــرکز قرارداد بین‌المللی Cabos Los قرار گرفته‌ است.

پیشینه دیوار سبز

باغهای معلق افسانه‌ای بابل که شامل بام باغهای باشکوه و باغ‌های پلکانی بوده‌اند نخستین نمونه شناخته شده از بام‌ها  و دیوارهای سبز می‌باشند که بین قرون ۸ و ۱۰ قبل از میلاد ساخته شده‌اند . قدمت دیوار سبز متعلق به ۶۰۰ سـال قبل از میلاد و باغ‌های معلق بابل است.

رومی‌ها نیز درختان را بر بالای ساختمان‌های حکومتـــــی از قبیل مقبره‌های آگوستوس و  هادرین قرار می‌دادند. در طول دوره رنسانس نیز باغ‌های تراس مانند شیبدار و بام‌های سبز در شهر جنوا رایج بود. در دوران معاصر لوکوربوزیه اولین فرد درقرن ۲۱ بود که سقف سبزرا استفاده کرد. رایت بام‌های سبزرا درباغ میدوی شیکاگو، خانه ختمی درختی، خانه چینی، خانه آبشار، مسافرخانه نعل اسبی بهکار می‌گیرند.

در ایران نیز با توجه به پیشینه تاریخی استفاده از خشت و گل در معماری ایران پوشش خزه و گلسنگ و انواع گیاهان علفی روی بام بناهای مناطق مختلف کشور

چون آذربایجان، گیلان و مازندران، بام‌های خانه‌های کوهستانی و روسـتاها استفاده شده‌ است که نمونــه بارز آن خـانه‌های  روستای ماسوله است که در آن بام خانه‌های پایین‌تر به عنوان حیاط خانه‌های بالایی عمل می‌کند بام سبز در کشــــورهای آسیای شرقی و آمریکای شمالی به عنوان عنصری جدید و در حال رشد پدیدار شده‌ است.

دیوار سبز که ترجمه عبارت انگلیسی  Green Wall گرین وال) می‌باشد، یکی از بهترین گزینه‌هایی است که برای زیباسازی فضاهای داخلی و خارجی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

” دیوار سبز ” همان طور که از نامش پیداست، پوششی سبز رنگ در قالب گیاهان است که بصورت یک دیوار اجرا می‌شود و عموما برای زیباتر شدن فضاها و بخشیدن روح به آنها مـــورد استفاده قرار می‌گیرد.

قطعا دیواری که با گیاهان سبز پوشیده شده از دیواری که با مصالح سرد و خشن ساخته شده حس بهتری را از زندگی به شما منتقل می‌کند. دیوار سبز می‌توانددر هر منطقه، شکل و شمایل متفاوتی داشته باشد چراکه پوشش‌های گیاهی که در هر منطقه موجود است ممکن است با دیگر مناطق متفاوت باشد.

دیوارهای سبزهمچنین به صورت دیوارهای زنده دیوارهای زیستی،باغ‌های عمودی یا به‌طور علمی VCWV (دیوارهای پیچیده گیاهی عمودی) نامیده می‌شوند. دیوار سبز دیوار آزاد یا ایستاده‌ای است که به‌طور نسبی یا به‌طور کامل با پوشش گیاهی پوشیده شده‌است.

دیوارهای سبز بسیار با شکوه هستند؛ کاربرد آن‌ها در بام های سبزنمای دلنشینی را ایجاد می‌نماید که صرف نظر از مزایای زیست‌محیطی اش، همگان می‌توانند از آن لذت ببرند. گاهی به ابعاد بزرگ آن برای پوشاندن دیوارهای خانه و ساخت محیطی شاداب و با طراوت فکر می‌کنم.

سیستم آبیاری اکثر دیوارهای سبز متشکل از یک قاب، سلول‌ها دیوار سبز چوب پلاست نات وود یا دیوار زنده به سیستمی گفته می‌شود که شامل رویش گیاهان درسطح عمودی است. این سیستم به طور معمول برروی سطوح دیوارهای ساختمان‌ها، منازل، ساختمان‌های تجاری و حتی فضاهای داخلی نصب می‌شود.

دیوار سبز به وسیله طراحی و ایجاد یک لایه ازگیاهان درجلوی سطح دیوار،از فوایدزیست محیطی و زیبایی‌شناسی برخوردار است. برخلاف دیوارهای سنتی که تنها یک لایه سطحی دارند، دیوار سبز می‌تواند فضای بیشتری رابرای رشدگیاهان فراهم کند و همچنین بهبود کیفیت هوای محیط را نیز به همراه داشته باشد.

انواع گرین وال

همانطور که می‌دانید دیوارهای سبز انواع مختلفی دارند

دیوار سبز مستقیم

در این نوع از دیوارهای سبزاتصال گرین وال بصورت مستقیم و بی واسطه به دیوارانجام می‌شود وگیاهان بر روی سطح نما حرکت می‌کنند. در این نوع دیوار ریشه گیاهانی که بر روی گرین وال قرار دارندبر روی زمین قرار می‌گیرد و گیاه رونده حرکت خود را به سمت بالا آغاز می‌کند. این روش خیلی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد چرا که حرکت گیاهان ممکن است به نماسازی و مصالح شما آسیب وارد کند.علاوه بر این موضوع، هزینه‌های نگهداری این نوع دیوار سبز بسیار بالا می‌باشد.

دیوار پوسته سبز یا گرین وال دو پوسته

اتصال این نوع از دیوارسبز به جداره اصلی توسط یک سازه نگهدارنده انجام می‌شود که انواع این اتصال به شرح زیر است:

دیوار سبز مدولار

دیوار سبز مدولار یکی دیگراز انواع دیوارسبز است که ازسازه‌ای سبک و سه بعدی بهره می‌بردکه گیاهان برروی این سازه نصب می‌شوند. لازم به ذکر است که سازه مــــدولار این نوع گرین وال از ساختمان اصلی جداست. استفاده از گــرین وال مدولار مزیت‌های مختلفی دارد که از جمله آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• • • امکان اجرا در همه فرم و سطح به دلیل شکل پذیری بالا
    • اجرایی شدن سیستم در قالب سازه‌ای خود ایستا
    • امکان پوشش دادن گسترده و وسیع سطح گرین وال
    • قابل تهیه از استیل‌های بازیافتی و وجود امکان بازیافت مجدد

در دیوار سبز مدولار داربست‌های فلزی بسیار کوچـکی که از استیــل گالوانیزه تهیه می‌شوند بر روی دیوار قرار می‌گیرد و سازه مستقل خودش را دارد. این داربست در واقع گیاه بالا رونده رابرروی دیوار نگه می‌دارد.این داربست‌ها درقالب پنل‌های مشبک در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و سطح بزرگ دیوار رامی‌ پوشانند. این پنل‌ها همچنین قابلیت فرم دهی دارندو می‌توان با استفاده از آنها اشکال و منحنی‌های بسیاری را ایجاد کرد.

دیوار سبز شبکه سیمی

این نوع از گرین وال‌ها با استفاده از شبکه تور سیمی که بسیار هم انعطاف پذیر است به دیوار سازه متصل می‌شوند. این سازه‌ها برای گیاهانی که نیازمند پشتیبانی بیشتر هستند و رشدی آهسته‌تر دارند کاربرد بیشتری دارد.

دیوار سبز با سیستم کابلی

سیستم کابلی تعبیه شده در این نوع دیوارهای سبز برای نگهداری گیاهانی مورد استفاده قرار می گیرد که شاخ و

برگ فراوانی دارند، بسیار رونده هستند و رشد بالایی دارند. این سیستم دارای سری‌های توپی شــکل است که از

فولاد ضد زنگ ساخته می‌شوند و قابلیت این را دارند تا بتوان از میان آنها کابل‌ها را عبور داد. با کشش و انقباض آنها

از میان یکدیگر می‌توان شبکه مد نظر را شکل داد.از دیگر سیستمهای کابلی در دیوارهای سبز می‌توان به سیستم

کابلی کششــی اشاره کرد. این سیـــستم‌ها می‌توانند دیواره ساختمان‌هایـــی چون پارکینگ‌ها، فضاهـای عمومی، ساختمان‌های اداری و فضاهای مسکونی بزرگ را به خوبی پوشش دهند.

سیستم گلدانی

نوعی سیستم مدولار است.این نوع دیوارسبزبااستفاده ازگلدان های کوچکی شکل میگیردوقابلیت تعویض گلدان ها و تغییر گیاهان دیوار سبز و طرح دیوار را برای کاربر فراهم میکند تا بتواند در هر فصلی با توجه به سلیقه ی مورد نظر طرح دلخواهی را برای خود ایجاد کند.

این گلدان های بسیار کوچک با استفاده از زهکشی مناسب و آبیــاری خودکار و قطره ای سلامت دیوار را تضمین میکند. همچنین به دلیل سادگی و سرعت اجرای این سیستم و استفاده از خاک معمولی و گلدان های کوچک و قابل تعویض، هزینه ی کمتری را در برابر دیوار های قابل کشت عمودی (هیدروپونیک) داراست. به همین دلیل مورد استقبال بیشتری قرار گرفته است.

دیوار سبز با سیستم نمد پلیمری

در این سیستم دیوار سبز گیاهان زنده بر روی یک سطح عمودی کشت می‌شوند. این ســیستم در واقـــع یک پارچه نمدی پلیمری است که به شکل مخصوصی تا می‌خورد و بر روی قاب تعبیه شده در زیر خود قرار می‌گیرد. در این نوع دیوار سبز یک یا چند گلدان یا محفظه برای کشت رو به بالا بصورت ردیفی تعبیه می‌شود.

گیاه در غلاف اولیه مـــی‌گیرد و در این محفظــه‌ها کشت می‌شود. این سـیستم به دلیل اینکه روشــی نوین در ایجاد دیوارهای سبز است این روزها بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد و مزایای بسیاری نسبت به روش‌های قدیمی دارد.

از مزایای این نوع دیوار می‌توان به تعویض و ایجاد تغییر آسان، سیستم زهکشی قوی‌تر، آزادی عمل در انتخاب گیاهان و تهویه مناسب ریشه اشاره کرد.

دیوار سبز هیدروپونیک

هیدروپونیک در واقع به معنای کشت برپایه آب است.در این نوع گرین وال خاک حذف می‌شود وکشت برپایه آب انجام می‌شود. همچنین کلیه مواد غذایی که یک گیاه به آن نیاز دارد توسط آب تامین می‌شود.

گرین وال هیدروپونیک به سیستم تاسیساتی مجهزاست که به صورت هوشمند مواد غذایی را به گیاهان تزریق می‌کنند از ویژگی‌های دیوار سبز هیدروپونیک می‌توان به تنوع بیشتر گیاهان قابل استفاده، ضخامت کم و امکان ایجادنقش‌های مختلف اشاره کرد.

دیوار سبز هوشمند

دیوار سبز هوشمند نمونه ای دیگر از دیوار سبز می باشد که با ادغام اینترنت اشیـــا و دیوار سبز به وجود آمده است و تحولی بزرگ در کشاورزی هوشمند و فضای سبز هوشمند ایجاد کرده است. با استفاده از موتورها و سـنسورهای تعبیه شده در دیوار سبز هوشمند، بسیاری از امور جهت رشد گیاه به صورت خودکار انجام می شود و دیگر نیازی به نظارت همیشگی جهت آبیاری، کود دهی، تامیین نور و رطوبت و بسیاری از این قبیل موارد نیست.

یکی از تفاوت های فاحش میان دیوار سبز هوشمند و دیوار سبز معمولی عمل آبیاری هوشـــمند است. نــحوه انجام این عمل هوشمند  به این شکل می باشدکه در صورت تشخیص زمان آبیاری توسط سنسورها به موتورها درخواست داده می شود تا در قفسه ها گردش داشته باشند و به صورت عمودی و به میزان نیاز گیاهان را آبیاری کنند.با استفاه از این فناوری دیگر نیازی به نگرانی بابت آبیاری به موقع گیاهان نیست.

نقش دیوار سبز هوشمند در فضای سبز هوشمند

فضای سبز هوشمندبه فضایی گفته می شودکه انجام بسیاری از امور کشاورزی مانند آبیاری، سم پاشی، هرس کردن گیاهان و علف های هرز، چمن زنی، گزارش دما و شرایط آب و هوا، برای داشتن یک محیط سبز زیبا و سرسبزبه صورت خودکار و هوشمند صورت می گیرد و کشاورز در اجرا و نگهداری از گیاهان نقش بسیار محدود و کمی دارد.

استفاده از دیوار سبز هوشـــمند در این زمینه نقش بسیار مهمـــی دارد و با استفــاده از ســـیستم خودکاری که دارد می تواند فضای سبز هوشمند را در تمام سطح شهر پدید آورد.

معرفی گیاهان مناسب برای دیوار سبز در منزل

در ادامه می خواهیم گیاهان مناسب برای دیوار سبز در منزل را به شما معرفی کنیم، این گیاهان به دلیل شرایط

نگهداری آسان و رشد مناسب در محیط آپارتمان برای ساخت دیوار سبز مناسب هستند:

1- سرخس:

سرخس، گیاهی همیشه سبز است و می تواند در شرایط مختلف به خوبی دوام بیاورد، همین موضوع این گیاه را

به یکی از گیاهان مناسب برای دیوار سبز در منزل تبدیل کرده است.

2- گیاه قاشقی یا پپرومیا:

قاشقی یکی دیگر از گیاهان همیشه سبز است که نگهداری از آن بسیار آسان است و همچنین رشد سریعی دارد،

به همین خاطر یکی دیگر از گیاهان مناسب و قابل استفاده در دیوار سبز خانگی است.

3- هدرا یا پاپیتال:

هدرا یک نوع پیچنک جنگلی است که گیاهی همیشه سبزمحسوب می شود. همچنین هدرا به راحتی می تواندبه

جاهای مختلف بچسبد و گیاهی رونده محسوب می شود. این موضوع باعث شده است که هـــدرا یا پاپیتال یکی از

گیاهان مناسب برای استفاده در دیوار سبز خانگی باشد.

4- سینگینیوم:

سینگینیوم یکی دیگر از گیاهان زیبا و جذاب مناسب برای دیوار سبز است. سینگینیوم گیاهی رونده است که رشــد سریع و مناسبی دارد و به همین خاطر می توان از آن در دیوار سبــز استفاده کرد. همچنین بهتر است از این گیاه در دیوار سبز کابلی استفاده کنید یا اگر در دیوارسبز مستقیم ازآن استفاده می کنید، برایش قیم تهیه کنید تا شاخه های ظریفش دچار شکستگی نشوند.

5- بنفشه:

گل بنفشه برای همه ما آشنا است و آن را حداقل یکبار در عمرمان دیده ایم. این گل یکی از گل های زیبا و دل انگیز

است که ساقه ای کوتاه دارد و گل هایی به رنگ بنفش یا زرد و بنفش دارد که می توانند زیبایی خوبی به دیوار سبز

شما ببخشند.

6- یاسمن:

گل یاسمن یکی دیگر از انواع گیاهان مناسب برای دیوار سبز است که دارای ظاهری زیبا و دلنشین است.این گل روش نگهداری آسانی دارد و به راحتی می توانیداز آن در ساخت دیوار سبز خانگی استفاده کنید و همچنین عطر دلنشین آن هم می تواند به شما حس خیلی خوبی را منتقل کند.

7- پیچ امین الدوله:

گیاه پیچ امین الدوله یکی از گیاهان چسبنده محبوب است که در خانه های قدیمی بسیار مورد استفاده قرار می گرفت. این گیاه می تواند سایه بان مناسبی برای دیوار سبز شما باشد و همچنین در اکثرایام سبز خواهد بود.گل های این گیاه زرد و سفید هستند و زیبایی مناسبی را به دیوار سبز شما می بخشند.

البته توصیه می کنیم که از این گیاه به مقدار مناسب روی دیوار سبز خود قرار دهید چون گیاهی با رشد سریع است و هر چند وقت یکبار نیاز به هرس دارد.

8- چمن یال اسبی:

گیاه چمن یال اسبی، یکی از گیاهان همیشه سبز و زیباست که می تواند در دیوار سبز شما، زیبایی خاصی را ایجاد کند. این گیاه روش نگهداری بسیار آســانی دارد و می تواند رشد ســـریعی داشته باشد. اگــراز چمن یال اسبی در دیوار سبز مستقیم یا با کسی استفاده کنید، می تواند زیبایی بیشتری هم داشته باشد.

9- ناز فرانسوی:

ناز فرانسوی، یکی دیگر از گیاهان زیبا و چشم نواز است که برای دیوار سبز خودتان می توانید از آن استفاده کنید. این گیاه چسبنده است و رشدی سریع دارد وگل های بسیار زیبا و ظریفی می دهد که می تواند زیبایی دیوار سبز شما را چند برابر کند.

10- هوستا:

هوستا یکی از یاهان زیبااست که برگ هایی بزرگ و جذاب دارد وهمین موضوع دلیل استفاده این گل دردیوارسبز است. گیاه هوستا گل هم می دهد و روش نگهداری از آن بسیار آسان است که این موضوع باعث می شود به راحتی بتوانیـد از آن در دیوار سبز خانگی خودتان استفاده کنید.